De aandacht voor onze gezondheid en de verwachtingen vanuit de geneeskunde zijn groter dan ooit. Een lang en gezond leven wordt niet meer beschouwd als een kwestie van geluk, maar bijna als een recht. De kennis over gezondheid en het ontstaan van ziekten hebben ons duidelijk gemaakt dat onze gezondheid te beïnvloeden is, in positieve en negatieve zin. We beïnvloeden onze gezondheid door de keuzes die we maken in ons lichaam.
De pancreas oftewel de alvleesklier speelt een belangrijke rol in ons lichaam. Er spelen zich vele activiteiten af in de pancreas. Ze spelen een belangrijke rol bij de spijsvertering, de bloedsomloop en het hormonale en endocriene systeem. Vaak merk je niet eens wat de alvleesklier voor ons lichaam betekent totdat er iets misgaat.
Wat is de pancreas (alvleesklier)
De alvleesklier is een zalmkleurig orgaan van ongeveer 15 centimeter lang en weegt slechts 80 gram. Eigenlijk is de alvleesklier een grote klier.
Tussen de verschillende klieren in ons lichaam maakt men een onderscheid tussen exocriene of endocriene klieren:
- Exocrien betekent dat ze stoffen uitscheiden die via kanaaltjes uit het lichaam worden afgevoerd.
- Endocrien betekent dat de klieren stoffen afscheidt die in de bloedstroom terecht komen.
De alvleesklier is zowel exocrien als endocrien. Als exocriene klier maakt hij alvleeskliersap aan. Dit is een mengsel van enzymen en basen. Dit sap gaat via gangen naar de twaalfvingerige darm. Als endocriene klier scheidt hij hormonen af in de bloedstroom.
Hoe werkt de pancreas (alvleesklier)
De alvleesklier wordt vaak een hulporgaan van de spijsvertering genoemd. De alvleesklier heeft twee belangrijke functies:
- De belangrijkste functie van de alvleesklier is het aanmaken van een bijtende stof die voedselmoleculen kan oplossen. Deze stof is zo krachtig dat ze het orgaan zouden kunnen verteren.
- Een tweede belangrijke functie is de afscheiding van hormonen die helpen om het wankele evenwicht van de bloedsuikerspiegel te reguleren en in stand te houden.
Alvleeskliersap
De alvleesklier maakt ongeveer 1,5 liter alvleeskliersap per dag aan. Dit sap bestaat uit basen om maagzuur te neutraliseren. De enzymen in het sap zorgen voor de vertering van eiwitten, koolhydraten en vetten in het voedsel.
Hormonen
In onze alvleesklier bevinden zich de eilandjes van Langerhans. Dit zijn kleine groepjes endocriene cellen die hormonen produceren. Ze scheiden hormonen af in de bloedvaten zoals insuline, glucagon en meer.
De insuline zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel daalt doordat de cellen in het lichaam glucose versneld gaan opnemen en verbruiken. Glucagon heeft juist het tegenovergestelde effect. Glycogeen wordt versneld afgebroken zodat er meer glucose vrijkomt in de lever en in andere weefsels.